Μία φορά ακόμα ανατρέχουν στην ιστορία της δεκαετίας του 1930 οι απανταχού επενδυτές και εμβαθύνουν στις τότε μελέτες του Μεγάλου Κραχ και των συνεπειών του, επειδή επανεμφανίζονται με δριμύτητα οι φόβοι για υποχώρηση της παγκοσμιοποίησης και αναθέρμανση του εθνικισμού και του προστατευτισμού. Με τις αγορές σε μεγάλη νευρικότητα λόγω του σημερινού δημοψηφίσματος, με τις οριακές διαφορές μεταξύ όσων επιθυμούν τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της Βρετανίας και των αντιθέτων, η βλάβη που μπορεί να επιφέρει μια έξοδος της χώρας διογκώνεται λόγω της επισφαλούς κατάστασης της διεθνούς οικονομίας σε συνδυασμό με την ανικανότητά της να απορροφήσει πολιτικά σοκ, τα οποία συνδέονται με την άσκηση εξουσίας από αριστερές κυβερνήσεις. Ηδη το παραπαίον διεθνές εμπόριο έχει οδηγήσει την παγκόσμια οικονομία στο χείλος της ύφεσης, δεύτερη φορά μέσα σε μία δεκαετία, με τον ρυθμό ανάπτυξης μόλις άνω του 2%-2,5%, επίπεδα τα οποία είναι αναγκαία, κατά τους περισσότερους οικονομολόγους, για να διατηρηθεί σταθερή η κατά κεφαλήν παγκόσμια παραγωγή. Το 2015 σημειώθηκε η μεγαλύτερη πτώση εισαγωγών και εξαγωγών από το 2009 και ο μέσος όρος αύξησής τους του 3% τα επτά χρόνια που μεσολάβησαν, ήταν στο ήμισυ του αντίστοιχου κατά τα προηγούμενα 25 χρόνια, σύμφωνα με τον ελβετικό οίκο διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων Pictet.
Σύμφωνα με μελέτη του Κέντρου Ερευνών Οικονομικής Πολιτικής, ο ρυθμός αύξησης του διεθνούς εμπορίου είναι χαμηλότερος από τον μέσο όρο των τελευταίων 200 ετών. Η δε αύξηση στις άμεσες ξένες επενδύσεις του 2% της παγκόσμιας παραγωγής βρίσκεται και αυτή στα χαμηλότερα επίπεδά της από τη δεκαετία του 1990 και μετά. Επιπλέον, καθώς δεν έχουν εξαλειφθεί πλήρως οι επιπτώσεις της διεθνούς κρίσης, η ετήσια αύξηση στον διασυνοριακό τραπεζικό δανεισμό έχει διακοπεί, όταν την περίοδο 1999-2008 έφθανε στο 10%. Οπως αναφέρεται στη μελέτη του Pictet, η παγκοσμιοποίηση βρίσκεται σε σταυροδρόμι και ένας από τους λόγους επιβράδυνσης του διεθνούς εμπορίου ήταν εν μέρει ο αναπροσανατολισμός των δύο μεγαλύτερων οικονομικών, των ΗΠΑ και της Κίνας, προς την εσωστρέφεια. Η δε Βρετανία «απειλεί να χαράξει λανθασμένη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στον εαυτό της και έναν από τους μεγαλύτερους συνασπισμούς ελεύθερου εμπορίου στον κόσμο». Αναφορικά με τους προεδρικούς υποψηφίους στις επικείμενες εκλογές των ΗΠΑ, έχουν αμφότεροι δηλώσει πως επιθυμούν αναδιαπραγμάτευση της σχεδιαζόμενης Διατλαντικής Συμφωνίας Εμπορίου και Επενδύσεων με την Ε.Ε., η οποία συνδέει οικονομίες ισοδύναμες με το 40% του παγκόσμιου εμπορίου. «Εάν η ενισχυόμενη τάση του εθνικισμού καταλήξει σε επίταση του προστατευτισμού, τότε η κάμψη στο εμπόριο, που μέχρι στιγμής παρατηρείται, πιθανώς να μετασχηματιστεί σε κάτι ακόμα πιο επιζήμιο», παρατηρεί ο ελβετικός οίκος, προσθέτοντας ότι περισσότερο ευάλωτες είναι οι πολυεθνικές τράπεζες και οι αντίστοιχες τεχνολογικές εταιρείες.
Σε μελέτη τους με τίτλο «Aναβίωση του 1937-1938;», οι οικονομολόγοι της Morgan Stanley καταγράφουν με κάθε λεπτομέρεια τα σφάλματα εκείνης της περιόδου: το ότι πολύ εσπευσμένα έγινε σκλήρυνση της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής, αφότου ξεκίνησε το 1936 η ανάκαμψη μετά το κραχ του 1929 και την επακόλουθη ύφεση. Η μεγάλη προθυμία να αποκατασταθεί η πολιτική, προτού ανέλθει η εμπιστοσύνη στη μελλοντική ανάπτυξη και ο πληθωρισμός επίσης, προκάλεσε διολίσθηση στην ύφεση και στον αποπληθωρισμό έως το 1938. Ακολούθησε ο όλεθρος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου με τις τεράστιες δημόσιες δαπάνες, που διοχετεύθηκαν στους εξοπλισμούς, στην αποκατάσταση των πληγέντων από τον πόλεμο και στην ανοικοδόμηση.
http://www.kathimerini.gr/864616/article/oikonomia/die8nhs-oikonomia/avevaiothta-e8nikismos-kai-prostateytismos
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου