Με τι καύσιμα θα «εκτοξευθούμε»;

Του Βασίλη Γεώργα

Μπορεί η ελληνική οικονομία να βρίσκεται πολύ μακριά από το στάδιο της «εκτόξευσης» που οραματίζεται η κυβέρνηση και η αναδιάρθρωση του χρέους να παραμένει μια ανεκπλήρωτη υπόσχεση των δανειστών στο ορατό μέλλον, όμως η όποια ελπίδα έχει απομείνει τσαλακωμένη στην αγορά μετά τα πρωτοφανή γεγονότα του τελευταίου ενάμιση χρόνου, είναι πως η ολοκλήρωση της ατέρμονης αξιολόγησης μπορεί να αλλάξει βραχυπρόθεσμα τα δεδομένα.

Οι επόμενες εβδομάδες και μήνες θα είναι καθοριστικοί για το κλίμα στην αγορά αλλά. Αλλά θα είναι εξίσου κρίσιμοι και για την επιβίωση χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών που θα βρεθούν ξανά στον μάτι του φορολογικού και ασφαλιστικού κυκλώνα των 1,8 δισ. ευρώ ο οποίος μετά την ψήφισή του από τη Βουλή θα αρχίσει να σαρώνει στο διάβα του τα πιο αδύναμα τμήματα της ιδιωτικής οικονομίας.

Παρ’ όλα αυτά η κυβέρνηση κάνει ότι δεν βλέπει και έχει αρχίσει να ψηλαφίζει ήδη το δικό της «success story»  χτίζοντας πάνω στις προσδοκίες ότι η δυναμική που θα δημιουργήσει η ολοκλήρωση της αξιολόγησης και η προοπτική μελλοντικής διευθέτησης του χρέους, θα είναι τέτοια που θα εξουδετερώσει τις υφεσιακές επιπτώσεις από τον Αρμαγεδδών των επερχόμενων μέτρων  και των πιθανών προληπτικών περικοπών.

Για τους δικούς τους –πολιτικούς- λόγους την ίδια εκτίμηση συμμερίζονται και οι δανειστές μας οι οποίοι θεωρούν πως χωρίς να κάνουν πολλά –πολλά για το χρέος και επειδή το ελατήριο έχει συμπιεστεί υπερβολικά, το ελληνικό turn around story είναι προ των πυλών και η χώρα θα αρχίσει ήδη από τα μέσα του τρέχοντος να «τρέχει» με σταθερούς ρυθμούς ανάπτυξης 2,7-3,5%.

Στο Χρηματιστήριο της Αθήνας και την αγορά των ομολόγων, οι επενδυτές έχουν αρχίσει να ποντάρουν τα λεφτά τους στο θετικό σενάριο που θέλει την αξιολόγηση να ολοκληρώνεται εγκαίρως και κάποιους από τους επικίνδυνους «μαύρους κύκνους» όπως το ρίσκο της πολιτικής αστάθειας και ο κίνδυνος χρεοκοπίας, να απομακρύνονται. Οι μετοχές των τραπεζών έχουν ανέβει 150% έως 350% το τελευταίο τρίμηνο, ο Γενικός Δείκτης έχει σκαρφαλώσει 50% από τα χαμηλά του Φεβρουαρίου, αλλά αυτό δεν σημαίνει τόσο ότι οι επενδυτές μυρίστηκαν την επερχόμενη ανάκαμψη ή ότι ο κύκλος της απαξίωσης κλείνει, όσο ότι σπεύδουν να προεξοφλήσουν νωρίτερα τις αναμενόμενες βραχυπρόθεσμες συνέπειες από την προοπτική της αλληλουχίας των θετικών νέων που θα ακολουθήσουν πιθανόν από τον Ιούνιο. Το ίδιο στοίχημα παίχτηκε και με την πρώτη αποφυγή της χρεοκοπίας μετά το 2012, αλλά κράτησε μόλις μια διετία.

Η επαναφορά του «waiver» των ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ ώστε οι τράπεζες να αποκτήσουν ξανά πρόσβαση στην φτηνότερη ρευστότητα της Κεντρικής Τράπεζας μειώνοντας κατά τουλάχιστον 10-12 δισ. ευρώ τον ELA, κάποιες «εν αναμονή» αναβαθμίσεις στην πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας και η ένταξη των κρατικών τίτλων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, θεωρούνται τα πρώτα ορόσημα τα οποία η τόσο η κυβέρνηση όσο και οι δανειστές, προβάλλουν ως επιταχυντές της βελτίωσης του επενδυτικού κλίματος. Οποιαδήποτε καλή «είδηση» που θα δείξει ότι αντιστρέφεται η καταστροφική πορεία του τελευταίου ενάμιση έτους θα είναι πλέον βούτυρο στο ψωμί όσων το επόμενο διάστημα θα επιχειρούν να αποπροσανατολίσουν από την σκληρή πραγματικότητα που θα βιώνει η πραγματική οικονομία και από τις στοίβες των πρόσθετων που θα παραμονεύουν τον Οκτώβριο.

Το αρνητικό επιχειρηματικό κλίμα, η έλλειψη ρευστότητας και η βαριά φορολογία, είναι χαρακτηριστικά, όμως, που θα παραμείνουν για καιρό και θα περιορίζουν αισθητά τις προοπτικές ταχείας επανεκκίνησης της πραγματικής οικονομίας καθώς αντικειμενικές προϋποθέσεις για σοβαρές και μεγάλης κλίμακας επενδύσεις δεν θα υπάρξουν σε μια χώρα όπου οι φόροι για να τρέφονται τα επαναλαμβανόμενα πρωτογενή πλεονάσματα των 6 δισ. ευρώ ετησίως, και η δυσκολία του επιχειρείν καθιστούν εκ των προτέρων ζημιογόνα την οποιαδήποτε επιχειρηματική προσπάθεια.

Μπορεί επίσης οι ιδιωτικοποιήσεις και οι μπίζνες των κόκκινων δανείων να «ανοίγουν», όμως η ανάκαμψη της επενδυτικής δραστηριότητας και η πραγματική επιστροφή της εμπιστοσύνης απαιτεί πολλά περισσότερα από την πώληση assets  και τη διαχείριση χρεών. Ο αναπτυξιακός σχεδιασμός για το μέλλον είναι ουσιαστικά ακόμη στα σπάργανα, οι μηχανισμοί κίνησης ρευστότητας δυσλειτουργικοί, οι περιορισμοί στη διακίνηση κεφαλαίων δεν αναμένεται να αρθούν πριν αρχίσουν να συρρέουν με ρυθμό δισεκατομμυρίων τα εξοστρακισμένα ευρώ πίσω στις ελληνικές τράπεζες ενώ το συνολικό περιβάλλον με εξαίρεση τον τουρισμό, παραμένει υφεσιακό.

Το δυσκολότερο κομμάτι, όμως, έχει να κάνει με το διαθέσιμο χρήμα. Οι όποιες ευεργετικές εξελίξεις σε όρους επενδύσεων και ρευστότητας  που χρειάζονται για να κινηθεί η οικονομία θα παραμείνουν επί μακρόν εξαρτημένες από τα ανεπαρκή κονδύλια των  ευρωπαϊκούς μηχανισμών όπως ο ESM (αποδέσμευση δόσης των 5,7 δισ. ευρώ), η ΕΚΤ (φτηνότερη ρευστότητα) τα κοινοτικά κονδύλια (ΕΣΠΑ) και οι αναπτυξιακές και επενδυτικές τράπεζες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες για καιρό ακόμη θα συνεχίσουν να αποτελούν τους χρηματοδότες των ελληνικών επιχειρήσεων.

Με τα καύσιμα αυτά ο ελληνικός πύραυλος δεν θα μπορέσει να πάει πολύ μακριά.




http://www.liberal.gr/arthro/49050/oikonomia/2016/me-ti-kausima-tha-isonektoxeuthoumesin.html