Στην Τουρκία η λίρα υποχωρεί και ο πληθωρισμός αυξάνεται

Ισχυρούς κλυδωνισμούς υφίσταται η τουρκική οικονομία. Ο πληθωρισμός σκαρφάλωσε στο 11,9% τον Οκτώβριο και διαμορφώθηκε στα υψηλότερα επίπεδα από το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008. Παράλληλα, το τουρκικό νόμισμα εξασθενεί ολοένα και περισσότερο. Αντίθετα, όμως, με τη συνήθη «περιοριστική» νομισματική πολιτική που ακολουθείται σε αυτές τις περιπτώσεις, ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν ζητεί από την κεντρική τράπεζα περαιτέρω μείωση των επιτοκίων, προκειμένου να μη φρενάρει η ανάπτυξη της τουρκικής οικονομίας.

Οπως επισημαίνει σε σχετικό ρεπορτάζ η Deutsche Welle, ο Τούρκος πρόεδρος έχει επανειλημμένως εναντιωθεί στην πολιτική της κεντρικής τράπεζας, ενώ δεν διστάζει να στραφεί εναντίον όσων υποστηρίζουν την ανεξαρτησία της. Σε πρόσφατη ομιλία του ανέφερε ότι «ακριβώς επειδή δεν παρεμβαίνουμε, έχουν φθάσει τα πράγματα εδώ». Ωστόσο, ο καλπάζων πληθωρισμός και η αδύναμη τουρκική λίρα καταδεικνύουν ότι η εικόνα της τουρκικής οικονομίας κάθε άλλο παρά ικανοποιητική είναι. Ειδικότερα, σε σχέση με το ευρώ το εγχώριο νόμισμα έχασε σε διάστημα ενός έτους πάνω από το 20% της αξίας του. Η έντονη ανησυχία που έχουν εκφράσει οι επενδυτές σε σχέση με τη νομισματική πολιτική της Τουρκίας και τη διένεξη με την Ουάσιγκτον οδήγησε την περασμένη Παρασκευή σε περαιτέρω υποτίμηση της τουρκικής λίρας έναντι του ευρώ.

Σύμφωνα με το Reuters, η λίρα κινήθηκε στα ιστορικά χαμηλά 4,65 έναντι του ευρώ και 3,95 έναντι του δολαρίου.

Εντούτοις, παρά τα δυσμενή στοιχεία που προκύπτουν λόγω της αύξησης του πληθωρισμού, η τουρκική οικονομία εξακολουθεί να αναπτύσσεται με εντυπωσιακά δυναμικό ρυθμό, αν και, όπως επισημαίνει η DW, αρκετοί αναλυτές έχουν θέσει εν αμφιβόλω την αξιοπιστία των στοιχείων για τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ. Ειδικότερα, κατά το πρώτο μισό του 2017 η ανάπτυξη ξεπέρασε το 5%, ενώ η κυβέρνηση εκτιμά ότι υπάρχουν και άλλα περιθώρια αύξησης του ΑΕΠ. Δεν είναι τυχαίο που ο Τούρκος πρόεδρος εκτιμά ότι στα τέλη του 2017 ο ρυθμός ανάπτυξης μπορεί να ανέλθει στο 7%. Σημειώνεται ότι, ενόψει των προεδρικών και κοινοβουλευτικών εκλογών που έχουν προγραμματιστεί να γίνουν τον Νοέμβριο του 2019, ο κ. Ερντογάν επιδιώκει να διατηρήσει τουλάχιστον έως τότε τη δυναμική πορεία ανάπτυξης της τουρκικής οικονομίας. Το 2019 αναμένεται να πραγματοποιηθεί η μετάβαση στο προεδρικό σύστημα διακυβέρνησης, γεγονός που θα επιτρέψει στον Τούρκο πρόεδρο να συγκεντρώσει ακόμα περισσότερη εξουσία.

Παρότι ο υψηλός πληθωρισμός οδήγησε σε υποτίμηση του εγχώριου νομίσματος, μια τέτοια εξέλιξη επιδρά θετικά σε ορισμένους κλάδους της οικονομίας. Σύμφωνα με την DW, ο τουρισμός, που αποτελεί πυλώνα της τουρκικής οικονομίας, σημειώνει κέρδη τα οποία είναι κυρίως σε ευρώ. Ωστόσο, οι δαπάνες που προκύπτουν σε αυτόν τον κλάδο υπολογίζονται κατά βάση σε λίρες – πλην όμως το εν λόγω νόμισμα έχει υποτιμηθεί. Επίσης, η τουρκική αυτοκινητοβιομηχανία έχει σημειώσει αύξηση των εξαγωγών κατά 24% το εννεάμηνο του 2017 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι. Το φθηνό νόμισμα έχει επιδράσει θετικά στην πορεία των εξαγωγών, δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με τις επιχειρήσεις που στηρίζονται κυρίως στις εισαγωγές. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η ελεύθερη πτώση που έχει υποστεί το νόμισμα αποτελεί βαρίδι για τις επιχειρήσεις που πραγματοποιούν τις συναλλαγές τους σε λίρες. Συνεπώς, τα χρέη πολλών επιχειρηματιών που είναι προσαρμοσμένα σε άλλα νομίσματα υπερδιπλασιάστηκαν λόγω της δραματικής πτώσης της λίρας.

Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι η διαμάχη μεταξύ της κεντρικής τράπεζας και του Τούρκου προέδρου σοβεί για πολλά χρόνια. Οικονομικοί σύμβουλοι του κ. Εντρογάν, όπως ο Χατίς Καραχάν, έχουν απορρίψει τους ισχυρισμούς ότι η τουρκική κυβέρνηση προσπαθεί να ασκήσει επιρροή στην εφαρμογή της νομισματικής πολιτικής, όπως αναφέρει δημοσίευμα του Reuters.

Ωστόσο, αρκετοί αναλυτές εκτιμούν ότι, βάσει των οικονομικών συνθηκών αυτήν τη στιγμή στην Τουρκία, η κεντρική τράπεζα όφειλε να προχωρήσει σε μεγάλη αύξηση των επιτοκίων δανεισμού για να ελέγξει τον καλπάζοντα πληθωρισμό και να φρενάρει τη συνεχόμενη υποτίμηση του τουρκικού νομίσματος. Σε βάθος χρόνου, αυτή η περιοριστική νομισματική πολιτική θα οδηγούσε σε σταθεροποίηση, αλλά θα ανέκοπτε τους ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης της τουρκικής οικονομίας. Το σενάριο αυτό φαντάζει εφιάλτης για τον κ. Ερντογάν, με αποτέλεσμα ο ίδιος να τάσσεται κατά της αύξησης των επιτοκίων.


http://www.kathimerini.gr/936975/article/oikonomia/die8nhs-oikonomia/sthn-toyrkia-h-lira-ypoxwrei-kai-o-plh8wrismos-ay3anetai