Εκρηξη λαθραίας διακίνησης κρασιού, πλαστά τιμολόγια και εικονικές συναλλαγές, καθίζηση του τζίρου, οινοποιεία στο χείλος της πτώχευσης και μεγάλη απώλεια εσόδων από ΦΠΑ για τα ταμεία του κράτους.
Αυτά είναι τα βασικά κομμάτια του παζλ που συνθέτουν το τοπίο στην εγχώρια αγορά μετά την επιβολή Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο κρασί.
Σε λιγότερο από δύο μήνες από την ημέρα που τέθηκε σε εφαρμογή, ο ΕΦΚ στο κρασί επέφερε καίριο πλήγμα στη νομιμότητα της οινικής αγοράς, οδηγώντας σε απελπιστική κατάσταση το σύνολο σχεδόν των οινοποιητικών συνεταιρισμών αλλά και ιδιωτικών οινοποιείων.
Είναι τέτοιο το μέγεθος των επιπτώσεων σύμφωνα με τον Παρασκευά Κορδοπάτη, γενικό διευθυντή της ΚΕΟΣΟΕ (Κεντρική Συνεταιριστική Ενωση Αμπελοοινικών Προϊόντων), που πλέον σε όλες τις αμπελουργικές περιοχές, από το Αμύνταιο μέχρι την Κρήτη και από τη Ζάκυνθο μέχρι τη Λήμνο, ο εφιάλτης είναι κοινός: η κατάρρευση των νόμιμων οινοποιείων.
Συγκλονιστική είναι η μαρτυρία οινοποιού που περιγράφει την κατάσταση σήμερα στον κλάδο, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «τα οινοποιεία που δεν μπορούν να φοροδιαφύγουν είναι καταδικασμένα σε αφανισμό».
Η συντριπτική πλειονότητα των οινοποιείων καταγράφει μεγάλη πτώση του τζίρου, ενώ ταυτόχρονα η ρευστότητά τους είναι ανύπαρκτη, ώστε να μπορούν να καταβάλλουν τον ΕΦΚ.
Ταυτόχρονα, παρατηρείται εκτεταμένη παράνομη διακίνηση κρασιών από επιτήδειους οι οποίοι αξιοποιούν τον παροπλισμό των οινοποιείων λόγω της δαιδαλώδους γραφειοκρατικής διαδικασία του ΕΦΚ και σπεύδουν να εφοδιάζουν, χωρίς παραστατικά και συνεπώς με δραστικά χαμηλότερες τιμές, τα τελικά σημεία πώλησης και εστίασης σε ολόκληρη την επικράτεια.
Παράνομη διακίνηση
Ο διευθυντής του συνεταιρισμού Κορωπίου, Σταμάτης Γεωργάκης, μιλώντας στην «Οικονομία» του «Εθνους της Κυριακής» μας μεταφέρει εικόνες που αποτυπώνουν πρωτοφανείς συνθήκες κρίσης στον κλάδο. «Σχεδόν η μισή ποσότητα της εγχώριας παραγωγής διακινείται παράνομα και οι δηλώσεις αποθεμάτων που ήταν υποχρεωμένοι οι παραγωγοί και τα οινοποιεία να υποβάλουν είναι σε πολλές περιπτώσεις πλασματικές». «Το κρασί» -συνεχίζει ο Σταμάτης Γεωργάκης- «βρίσκεται αποθηκευμένο πλέον σε ερειπωμένες αποθήκες, σπίτια συγγενών, ενώ πολλές επιχειρήσεις εστίασης εφοδιάζονται τη νύχτα ώστε να αποφευχθούν έλεγχοι.
Ο διευθυντής του συνεταιρισμού Κορωπίου, Σταμάτης Γεωργάκης, μιλώντας στην «Οικονομία» του «Εθνους της Κυριακής» μας μεταφέρει εικόνες που αποτυπώνουν πρωτοφανείς συνθήκες κρίσης στον κλάδο. «Σχεδόν η μισή ποσότητα της εγχώριας παραγωγής διακινείται παράνομα και οι δηλώσεις αποθεμάτων που ήταν υποχρεωμένοι οι παραγωγοί και τα οινοποιεία να υποβάλουν είναι σε πολλές περιπτώσεις πλασματικές». «Το κρασί» -συνεχίζει ο Σταμάτης Γεωργάκης- «βρίσκεται αποθηκευμένο πλέον σε ερειπωμένες αποθήκες, σπίτια συγγενών, ενώ πολλές επιχειρήσεις εστίασης εφοδιάζονται τη νύχτα ώστε να αποφευχθούν έλεγχοι.
Οι ποσότητες βέβαια που παραγγέλνουν είναι υποπολλαπλάσιες πλέον. Μια επιχείρηση που τροφοδοτούνταν με 200 τόνους, τώρα παραγγέλνει 50 και με το τιμολόγιο αυτό δικαιολογεί τους υπόλοιπους 150 τόνους που προμηθεύεται χωρίς παραστατικά».Αύξηση στην τιμή έως και 40%
Η παραοικονομία πλήττει εντονότερα τα λαϊκής κατανάλωσης κρασιά που κυκλοφορούν κυρίως σε ασκούς και αυτό γιατί, όπως εξηγεί ο διευθυντής του συνεταιρισμού Κορωπίου, «στο εμφιαλωμένο κρασί με τις συσκευασίες των 750 ml, η επιβάρυνση από τον ΕΦΚ ανέρχεται σε 15 λεπτά συν ΦΠΑ. Δεδομένου ότι το πιο φθηνό μπουκάλι δεν πέφτει κάτω από τα 3-3,5 ευρώ, η αύξηση αυτή είναι σχεδόν ανεπαίσθητη.
Αντίθετα, στο φθηνό κρασί που πωλείται σε ασκούς και η τιμή του κινείται μεταξύ 70-90 λεπτά το λίτρο, η επιβάρυνση κατά 0,258 ευρώ σε ποσοστιαία βάση είναι πολύ μεγάλη. Το φθηνό κρασί καθίσταται ακριβότερο έως και 40% και από τη στιγμή που δεν υπάρχει ελεγκτικός μηχανισμός φυσιολογικά δηλώνουν τις ποσότητες οίνου όσοι δεν μπορούν να φοροδιαφύγουν. Δηλαδή οι συνεταιριστικές μονάδες και τα μεγάλα οινοποιεία κατά κύριο λόγο».
«Πριν την επιβολή του φόρου» -προσθέτει ο διευθυντής του συνεταιρισμού στο Κορωπί- «αποδίδαμε 5.000 ευρώ ΦΠΑ κάθε μήνα. Λόγω της κάμψης που έχει δημιουργήσει η διακίνηση λαθραίου κρασιού, οι πωλήσεις έχουν μειωθεί πάνω από 20% και κατά συνέπεια και η απόδοση ΦΠΑ στο κράτος».
Απολύσεις ή διαθεσιμότητα
Η μέση πτώση του τζίρου ξεπερνά το 20%, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχουν μονάδες που εμφανίζουν κατακόρυφη πτώση στις πωλήσεις έως και 60% και προχωρούν σε απολύσεις εργαζομένων ή στην καλύτερη περίπτωση θέτουν σε διαθεσιμότητα το προσωπικό τους. Ωστόσο, το μεγάλο πλήγμα θα έρθει αυτό τον μήνα, όπου τα οινοποιεία θα πρέπει να αποδώσουν εγγυητική επιστολή στο τελωνείο. Για ένα μέσο οινοποιείο που παράγει 500 τόνους κρασί, το ύψος της εγγυητικής φθάνει τις 8.000 ευρώ.Το παράδοξο είναι ότι, ενώ όλα αυτά συνιστούν το βαρύ τίμημα της επιβολής ενός φόρου που στόχο είχε να φέρει έσοδα στο κράτος, το νέο καθεστώς έφερε αντίθετα αποτελέσματα.
Η μέση πτώση του τζίρου ξεπερνά το 20%, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχουν μονάδες που εμφανίζουν κατακόρυφη πτώση στις πωλήσεις έως και 60% και προχωρούν σε απολύσεις εργαζομένων ή στην καλύτερη περίπτωση θέτουν σε διαθεσιμότητα το προσωπικό τους. Ωστόσο, το μεγάλο πλήγμα θα έρθει αυτό τον μήνα, όπου τα οινοποιεία θα πρέπει να αποδώσουν εγγυητική επιστολή στο τελωνείο. Για ένα μέσο οινοποιείο που παράγει 500 τόνους κρασί, το ύψος της εγγυητικής φθάνει τις 8.000 ευρώ.Το παράδοξο είναι ότι, ενώ όλα αυτά συνιστούν το βαρύ τίμημα της επιβολής ενός φόρου που στόχο είχε να φέρει έσοδα στο κράτος, το νέο καθεστώς έφερε αντίθετα αποτελέσματα.
Η έκρηξη της παράνομης διακίνησης κρασιών οδηγεί το ελληνικό δημόσιο σε απώλεια εσόδων από πολλαπλές πηγές, αφού, όπως μας εξηγεί ο γενικός διευθυντής της ΚΕΟΣΟΕ, Παρασκευάς Κορδοπάτης, «όχι μόνο δεν εισπράττεται ο αρχικά εκτιμώμενος ΕΦΚ στο κρασί, αλλά και ο ΦΠΑ και εντέλει και ο φόρος εισοδήματος, οδηγώντας τα προσδοκώμενα έσοδα σε συνολικό αρνητικό πρόσημο».
Τι δείχνει η μελέτη της ICAP Group
Μείωση παραγωγής και κρασιά χωρίς... προέλευση
Μείωση παραγωγής και κρασιά χωρίς... προέλευση
Κατακόρυφη πτώση στην εγχώρια παραγωγή κρασιού, απουσία συγκεκριμένης ένδειξης προέλευσης σε ποσοστό κρασιών άνω του 60% και συνολική αξία εξαγωγών 63 εκατ. ευρώ, είναι τα αποτελέσματα κλαδικής μελέτης της ICAP Group.
Σύμφωνα με την έρευνα, η εγχώρια παραγωγή είναι κατακερματισμένη σε μεγάλο πλήθος οινοποιητικών μονάδων. Στην παρούσα φάση ο κλάδος της οινοποιίας στην Ελλάδα περιλαμβάνει λίγες οινοβιομηχανίες μεγάλου μεγέθους, πλήθος μεσαίων, αλλά και μικρών οινοποιητικών επιχειρήσεων καθώς και ενώσεων αγροτικών συνεταιρισμών. Οι μεγάλες οινοβιομηχανίες ελέγχουν σημαντικά μερίδια της εγχώριας αγοράς εμφιαλωμένων κρασιών, καλύπτοντας μέσω εκτεταμένων δικτύων διανομής το σύνολο της χώρας. Την ίδια ώρα οι εισαγωγές οίνου καλύπτουν πολύ μικρό μέρος της εγχώριας αγοράς, συνεπώς είναι περιορισμένος και ο αριθμός των εισαγωγικών επιχειρήσεων.Ενα από τα αποτελέσματα της μελέτης, είναι οι σημαντικές ετήσιες διακυμάνσεις που παρουσιάζει η εγχώρια παραγωγή οίνου, δεδομένου ότι εξαρτάται άμεσα από απρόβλεπτους παράγοντες, όπως τις καιρικές συνθήκες, τις ασθένειες αμπελώνων κ.λπ. Πιο αντικειμενική επομένως θεωρείται η σύγκριση βάσει μ.ο. πενταετίας. Την τελευταία πενταετία ο μέσος όρος ετήσιας παραγωγής κρασιού υποχώρησε αισθητά (-20%) σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη περίοδο. Η παρατεταμένη ύφεση οδήγησε και στη μείωση της κατανάλωσης κρασιού και ποτών, σε χώρους ψυχαγωγίας - εστίασης. Οπως φαίνεται και από την τελευταία έρευνα οικογενειακών προϋπολογισμών της ΕΛΣΤΑΤ, ο μέσος όρος μηνιαίων δαπανών ανά νοικοκυριό για κρασί έφτασε τα 6,46 ευρώ το 2014, καλύπτοντας το 38% των συνολικών δαπανών ?για οινοπνευματώδη ποτά. Από την ίδια έρευνα εκτιμήθηκε και σε όρους ποσότητας η κατανάλωση των νοικοκυριών για τα προϊόντα του κλάδου. Η αποκτηθείσα μέση μηνιαία ποσότητα κρασιού ανά νοικοκυριό ανήλθε σε 1,45 λίτρα περίπου το 2014.
Σε χαμηλά επίπεδα οι εισαγωγές
Τα κρασιά εγχώριας παραγωγής καλύπτουν την αγορά σε μεγάλο βαθμό, γεγονός που διαμορφώνει σε χαμηλά επίπεδα τον βαθμό εισαγωγικής διείσδυσης, ο οποίος κυμαίνεται περίπου σε 6% τις τελευταίες περιόδους. Από την άλλη πλευρά, στο επίπεδο των εξαγωγών κρασιού, μετά το 2010 παρατηρείται συνεχής υποχώρηση, η οποία ανακόπηκε μόλις το 2014. Συγκεκριμένα, την οινική περίοδο 2013-14 σημειώθηκε αύξηση κατά 15,5% των εξαγωγών οίνου, ενώ η συνολική αξία των εξαγωγών έφθασε περίπου τα 63 εκατ. ευρώ. Οι μεγαλύτερες ποσότητες εξάγονται στη Γερμανία.
Τα κρασιά εγχώριας παραγωγής καλύπτουν την αγορά σε μεγάλο βαθμό, γεγονός που διαμορφώνει σε χαμηλά επίπεδα τον βαθμό εισαγωγικής διείσδυσης, ο οποίος κυμαίνεται περίπου σε 6% τις τελευταίες περιόδους. Από την άλλη πλευρά, στο επίπεδο των εξαγωγών κρασιού, μετά το 2010 παρατηρείται συνεχής υποχώρηση, η οποία ανακόπηκε μόλις το 2014. Συγκεκριμένα, την οινική περίοδο 2013-14 σημειώθηκε αύξηση κατά 15,5% των εξαγωγών οίνου, ενώ η συνολική αξία των εξαγωγών έφθασε περίπου τα 63 εκατ. ευρώ. Οι μεγαλύτερες ποσότητες εξάγονται στη Γερμανία.
Η εγχώρια κατανάλωση οίνου εμφάνισε μικρές διακυμάνσεις σε ετήσια βάση τα τελευταία χρόνια, με εξαίρεση την περίοδο 2010-11 όπου η μεταβολή ήταν εντονότερη και επηρέασε σημαντικά τον μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής της περιόδου. Συγκρίνοντας τους μέσους όρους των καταναλώσεων ανά πενταετία, την τελευταία περίοδο προκύπτει μείωση της κατανάλωσης οίνου κατά 6%.
Ακόμα, τα εμφιαλωμένα κρασιά σε όρους ποσότητας εκτιμάται ότι καλύπτουν ποσοστό μεταξύ του 36%-40% στην παρούσα φάση. Αναφορικά με το μέγεθος της εγχώριας αγοράς σε αξία, για το εμφιαλωμένο κρασί εκτιμάται ότι κάλυψε το 58% της αξίας και το υπόλοιπο 42% αφορά το χύμα κρασί. Τέλος, όσον αφορά την κατηγοριοποίηση του οίνου, το μεγαλύτερο ποσοστό κατέχουν τα κρασιά της κατηγορίας «Χωρίς ένδειξη ΠΟΠ/ΠΓΕ» (63%), ενώ, με βάση το χρώμα, εκτιμάται ότι τα λευκά κρασιά υπερτερούν με μερίδιο 68%-70%.
• Η μέση πτώση του τζίρου ξεπερνά το 20%, ενώ υπάρχουν οινοποιεία που εμφανίζουν πτώση στις πωλήσεις έως και 60%
• Σχεδόν η μισή ποσότητα της εγχώριας παραγωγής διακινείται παράνομα, επισημαίνει ο διευθυντής του συνεταιρισμού Κορωπίου, Σταμάτης Γεωργάκης
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου