Αιγαίο, Αγκυρα και Ουάσιγκτον

Σε διπλωματικό πρόβλημα εξελίσσεται με την πάροδο του χρόνου η επιχείρηση του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης. Η Αθήνα και άλλες πρωτεύουσες, μέσω των πρεσβειών τους, ενημερώνουν τις κυβερνήσεις τους για την προσπάθεια της Αγκυρας είτε να ακυρώσει, είτε να υπονομεύσει την αποστολή του ΝΑΤΟ, είτε να επιβάλει τις θέσεις της. Καλά πληροφορημένες διπλωματικές πηγές υπογραμμίζουν ότι η απόφαση των ΗΠΑ να πάρουν μέρος στην επιχείρηση αποτελεί μήνυμα στήριξης του ΝΑΤΟ, έχει όμως και πρόσθετο ενδιαφέρον όσον αφορά τα Δωδεκάνησα.

Η Ουάσιγκτον, δεδομένης της άρνησης της Τουρκίας να δεχθεί τη συμπερίληψη των Δωδεκανήσων στην αποστολή, θα επιθυμεί να αναπτύξει δικές της δυνάμεις νοτίως της Ικαρίας και προς τη Ρόδο, και να θεωρηθεί η επιχείρηση αυτή εθνική, δηλαδή αμερικανική και όχι αμιγώς νατοϊκή, αν και τα όρια είναι δυσδιάκριτα. Στόχος είναι να αποφευχθούν οι τριβές στην έδρα του ΝΑΤΟ, και οι Τούρκοι να απευθυνθούν για εξηγήσεις ή συνεννοήσεις στην Ουάσιγκτον, καθώς οι Αμερικανοί θεωρούν ότι στο επίπεδο αυτό μπορούν να συζητήσουν με τους Τούρκους σε άλλη βάση, χωρίς να φθείρεται το ΝΑΤΟ.

Το ατύχημα

Ακόμη μία παράμετρος που ανησυχεί αρκετούς, και εκτός Ελλάδας πλέον, είναι ότι ο ενδεχόμενος κίνδυνος ατυχήματος ή ελληνοτουρκικού θερμού επεισοδίου στο Αιγαίο είναι αυξημένος, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τη γενικότερη συμπεριφορά της Τουρκίας στην περιοχή, τον απρόβλεπτο Ταγίπ Ερντογάν, αλλά και τις ενδείξεις ανασύνταξης των στρατιωτικών. Εστω και η ακραία πιθανότητα ελληνοτουρκικού θερμού επεισοδίου ή ατυχήματος, παρουσία του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, αναφέρει διπλωμάτης στην «Κ», θα προκαλέσει σημαντικό πρόβλημα στη νοτιοανατολική πτέρυγα της Συμμαχίας.

Η Γερμανία είχε ζητήσει τη συμμετοχή των ΗΠΑ στην επιχείρηση του ΝΑΤΟ, αλλά οι Αμερικανοί επιλέγουν τον δικό τους τρόπο συμμετοχής, προφανώς, όμως, εν γνώσει του Βερολίνου. Ας σημειωθεί ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει ζητήσει και από το Βερολίνο και από την Ουάσιγκτον να επισημάνουν προς την Αγκυρα τους κινδύνους που κρύβει για τη σταθερότητα η συμπεριφορά της Τουρκίας στο Αιγαίο.

Αν, τελικά, ευδοκιμήσουν οι συζητήσεις και οι ΗΠΑ επιβεβαιώσουν στην πράξη τα προαναφερθέντα, προφανώς δημιουργούνται νέα δεδομένα. Παρ’ όλα αυτά, όμως, άλλες πηγές θυμίζουν ότι οι θέσεις των ΗΠΑ όσον αφορά τις διεκδικήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο δεν ήταν ποτέ κατά της Τουρκίας, αλλά ούτε την υποστήριξαν δημόσια. Πρόκειται για μια στάση που για ορισμένους διπλωμάτες ευνοεί αυτόν που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και όχι τη νομιμότητα. Οι ΗΠΑ ευνοούν πάντα τον διάλογο μεταξύ των δύο χωρών, ενώ πολλές φορές από διάφορες πλευρές στην Ουάσιγκτον αφήνουν να εννοηθεί ότι η προοπτική της συνδιαχείρισης τους ικανοποιεί.

Ας σημειωθεί ότι νησιά και βραχονησίδες του Αιγαίου που περιλαμβάνονται στο έως τώρα επιχειρησιακό σχέδιο του ΝΑΤΟ αποκαλούνται με αριθμούς και όχι με το όνομά τους, τονίζουν διπλωματικές πηγές, επικαλούμενες το καθεστώς που ισχύει για τις ασκήσεις της Συμμαχίας. Ομως εδώ δεν πρόκειται για άσκηση αλλά για πραγματική επιχείρηση, και είναι αρνητικό για τη χώρα μας ότι το ΝΑΤΟ αποδέχθηκε την τουρκική θέση, και η Ελλάδα δεν κατάφερε να την ανατρέψει.

http://www.kathimerini.gr/858345/article/epikairothta/politikh/aigaio-agkyra-kai-oyasigkton